Μερικές εισαγωγικές σκέψεις για τον Τζ. Κρισναμούρτι.
Για μια σύντομη βιογραφία του δείτε το λήμμα στο Γλωσσάριο here .
Κάποτε ρώτησαν τον Κρισναμούρτι: «Ποιος είσαι;» και αυτός αμέσως απάντησε: «Δεν είμαι κανείς, τίποτα ιδιαίτερο. Η πραγματική ερώτηση είναι: Ποιος είσαι εσύ; Ποιος εσύ νομίζεις ότι είσαι.» Αυτή η απλοϊκότητα, η ταπεινοφροσύνη ήταν δύο από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Τζίντου Κρισναμούρτι. Η ταπεινοφροσύνη, που όπως την όριζε «δεν υπάρχει σε πράγματα ή αποκτήματα αλλά στη ποιότητα της ύπαρξης». Με την ίδια απλότητα θα απεμπολήσει την ιδέα του «εαυτού» σαν ένα από τα δημιουργήματα, ένα από τα κομμάτια της σκέψης. Θα συνεχίσει με την αφαίρεση της διάκρισης μεταξύ του παρατηρητή και του παρατηρούμενου, του εμπειρώμενου και της εμπειρίας, της συνείδησης και του περιεχόμενού της κτλ., ενοποιώντας έτσι τις δυαδικότητες των αντιθέτων θεωρώντας τα σαν προϊόντα των σκεπτο-διαδικασιών, «στάχτες του μυαλού». Επίσης, με ένα δραματικό τρόπο, θα αποκηρύξει όλες τις αυθεντίες και ιδεολογίες, είτε θρησκευτικές, είτε πολιτικές είτε κοινωνικο-οικονομικές, σαν πιθανούς δρόμους για να πετύχει κανείς ουσιαστική αυτο-βελτίωση και εσωτερική πρόοδο. Όπως σοφά το έθεσε: «Δεν υπάρχει κανένα μονοπάτι που να οδηγεί στην Αλήθεια».
Ο Κρισναμούρτι «ανακαλύφθηκε» και «προετοιμάστηκε» από νεαρή ηλικία για να γίνει ο επόμενος «Παγκόσμιος Διδάσκαλος». Η μοίρα του φαίνεται ότι σφραγίστηκε όταν, με την παρουσία αρκετών μαρτύρων, έγινε το κέντρο ενός συνταρακτικού πνευματικού συμβάντος, κάτι που αργότερα περιεγράφηκε σαν η συγχώνευση μιας ισχυρής πνευματικής οντότητας μαζί του. Αυτό το γεγονός ορίζει και τη αρχή μιας «διαδικασίας» (πολύ πιθανά μιας διαδικασίας αυξανόμενης συγχώνευσης της προσωπικότητάς του με το εκφραζόμενο πνεύμα μέσα του), κάτι που θα συνεχιστεί σχεδόν μέχρι το τέλος της ζωής του. Η ζωή του και το έργο του είχαν σαν υπόβαθρο δύο παγκόσμιους πολέμους και τεράστιες αλλαγές σε όλες τις όψεις της ζωής της ανθρωπότητας, οικονομικές, κοινωνικές, επιστημονικές κτλ. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βυθομετρήσει και να εκτιμήσει κανείς με ακρίβεια την επίδρασή του πάνω στην συνείδηση της ανθρωπότητας και τις ζωές των εκατομμύρια ανθρώπων που άγγιξε με τις διδασκαλίες του. Όμως ακόμη και με μια πρόχειρη ανάλυση, από την πληθώρα των ανθρώπων και εθνών που επηρέασε, αντιλαμβάνεται κανείς ότι δίκαια ο Κρισναμούρτι θεωρείται ένας παγκόσμιος δάσκαλος. Όπως όλοι οι πραγματικοί παγκόσμιοι δάσκαλοι, έτσι και αυτός ήρθε σαν ένας παράξενος και αντισυμβατικός φίλος εκφράζοντας ιδέες που ανατρέπουν το μυαλό στο αδιανόητο, χωρίς να προσφέρει συναισθηματική ή υπαρξιακή ανακούφιση, αλλά ούτε και θαύματα ή τελετουργικά τυπικά ή προσωπικές συμβουλές ή ειδικούς διαλογισμούς και μάντρα. Το μόνο που προσέφερε απλόχερα ήταν η παρουσία του, η προσωπικότητά του σαν ο φορέας και η έκφραση του πνεύματος και της αλήθειας. Το μόνο που προσέφερε ήταν μια ευκαιρία για άμεση «εμπειρία» του ανέκφραστου, της πραγματικότητας, τίποτε περισσότερο. Η πορεία του όμως είχε και στοιχεία αρκετά διαφορετικά από αυτά που ξέρουμε για πρότερους δασκάλους:
- Δεν άφησε πίσω του μια νέα θρησκεία, μάλιστα αυτό το απαγόρευσε με έντονο τρόπο. Δεν θα βρει κανείς ιερείς και εκκλησίες δικές του, όπου ο Θεός θα λατρεύεται με ειδικά τελετουργικά φτιαγμένα από αυτόν ή τους αποστόλους του. Όμως η διδασκαλία του είναι διαθέσιμη στον καθένα που θα ήθελε να την εφαρμόσει.
- Ποτέ δεν υπονόησε ότι είναι είτε ο υιός του Θεού είτε ο προφήτης του κλ. Ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι ήταν κάτι σπέσιαλ ή διαφορετικό απ’ τον καθένα μας.
- Στη περίπτωσή του ο διαχωρισμός μεταξύ του «μαθητή», του φορέα, και της ενοικούσας πνευματικής οντότητας είναι έντονη και παρούσα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Το ιδιαίτερο στοιχείο όμως στη περίπτωσή του είναι η ταυτόχρονη και έντονη εκδήλωση και των δύο αυτών στοιχείων. Όταν μιλάει στις συγκεντρώσεις, είναι η πνευματική αυθεντία που εκφράζει άμεσα το απόλυτο και την αλήθεια, αν και ποτέ ο ίδιος δεν θα το πει. Αλλά ταυτόχρονα αυτός, ο μαθητής, θα περιγράφει με λεπτομέρειες την «διαδικασία» και τους πόνους που την συνοδεύουν, αυτός θα «συναντάει» το «άλλο» καθώς θα στρίβει τη γωνία, και θα αισθάνεται την παρουσία «ευλογίας», «ομορφιάς» και «απύθμενης αγάπης» όταν αυτά εμφανίζονται ξαφνικά μπροστά του. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι ο απλός μαθητής που αποτελεί το προσωρινό όχημα που ο «παγκόσμιος διδάσκαλος» χρησιμοποιεί για να μας προσεγγίσει και διδάξει.
- Είναι παράξενο ότι η «διαδικασία» διήρκησε για τόσα χρόνια, σχεδόν όλη του τη ζωή, με όλο τον επακόλουθο πόνο και πίεση πάνω στο σώμα του. Φαίνεται ότι ο πόνος είναι πράγματι μέρος της εκδήλωσης του παγκόσμιου δάσκαλου αλλά ειδικά η περίπτωσή του χαρακτηρίζεται από μεγάλη ένταση και διάρκεια.
Όπως και να έχουν τα πράγματα όμως οι διδασκαλίες του Κρισναμούρτι έχουν αγγίξει και επηρεάσει βαθιά τις ζωές μας δίνοντάς μας μια «ευκαιρία» στο να έρθουμε σε αφηρημένη επαφή με κάτι βαθύτερο, με κάτι πιο αληθινό.
Συγκεντρώσαμε μερικές από τις βασικές του διδασκαλίες σε δύο ομάδες. Η μία ασχολείται με τον ενορατικό διαλογισμό, όπως τον θεωρούσε ο Κρισναμούρτι. Η άλλη παρουσιάζει τις σκέψεις του πάνω σε διάφορα θέματα. Ο παρακάτω πίνακας έχει τις συνδέσεις (κάντε κλίκ στο θέμα):