ΚΑΡΛΟΣ ΚΑΣΤΑΝΕΝΤΑ
Η Τέχνη της Καταδίωξης και του Ονειρέματος
[για μια σύντομη βιογραφία του Καστανέντα βλέπε Γλωσσάριο εδώ.]
Οι μάγοι χωρίζονται σε δυο ομάδες: η μια ομάδα είναι οι ονειρευτές και η άλλοι οι διώκτες. Ονειρευτές είναι εκείνοι που έχουν μεγάλη ευκολία στην μετατόπιση του σημείου συναρμολόγησης. Διώκτες είναι εκείνοι που έχουν μεγάλη ευκολία στην διατήρηση του σημείου συναρμολόγησης σταθερά στην νέα του θέση. Οι ονειρευτές και οι διώκτες συμπληρώνονται μεταξύ τους και εργάζονται κατά ζεύγη, επηρεάζοντας ο ένας τον άλλον με την αντίστοιχη τάση τους.
Η μετατόπιση του σημείου συναρμολόγησης
Τέχνη της μαγείας σημαίνει να χειρίζεσαι το σημείο συναρμολόγησης και να του αλλάζεις θέσεις κατά βούληση πάνω στην φωτεινή σφαίρα που είναι τα ανθρώπινα όντα. Αποτέλεσμα αυτού του χειρισμού είναι μια μετακίνηση του σημείου επαφής με την σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης, η οποία φέρνει σαν επακόλουθο έναν διαφορετικό σωρό εκατομμυρίων ενεργειακών πεδίων με την μορφή φωτεινών νημάτων που συγκλίνουν στο σημείο συναρμολόγησης. Αποτέλεσμα των νέων ενεργειακών πεδίων που συγκλίνουν στο σημείο συναρμολόγησης είναι ότι μπαίνει σε λειτουργία μια επίγνωση διαφορετικού είδους από εκείνη που είναι αναγκαία για την αντίληψη του κόσμου της καθημερινής ζωής, μετατρέποντας τα νέα ενεργειακά πεδία σε αισθητηριακά δεδομένα, τα οποία ερμηνεύονται και γίνονται αντιληπτά ως ενός διαφορετικού κόσμου, επειδή τα ενεργειακά πεδία που τα γεννούν είναι διαφορετικά από τα συνήθη.
Ένας ακριβής ορισμός της μαγείας ως πρακτικής θα ήταν ο εξής: μαγεία είναι ο χειρισμός του σημείου συναρμολόγησης για σκοπούς μεταβολής του εστιακού σημείου επαφής με την σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης, κάνοντας έτσι δυνατή την αντίληψη άλλων κόσμων.
Ο δον Χουάν εξήγησε ότι οι αρχαίοι μάγοι ήταν ικανοί να διακρίνουν δυο είδη μετατόπισης του σημείου συναρμολόγησης. Η μια ήταν μετατόπιση σε μια θέση πάνω στην επιφάνεια ή στο εσωτερικό της φωτεινής σφαίρας, η οποία ονομάζεται μεταβολή του σημείου συναρμολόγησης. Η άλλη ήταν μετατόπιση σε μια θέση έξω από την φωτεινή σφαίρα, και αυτή την ονόμασαν μετακίνηση του σημείου συναρμολόγησης. Ανακάλυψαν ότι η διαφορά ανάμεσα στην μεταβολή και στην μετακίνηση ήταν η φύση της αντίληψης την οποία επιτρέπει η καθεμιά τους. Ύστερα ο δον Χουάν έκανε μια σημαντική διάκριση – η οποία μου είχε διαφύγει όλα αυτά τα χρόνια – ανάμεσα στην μετακίνηση και στην μεταβολή του σημείου συναρμολόγησης. Είπε ότι η μετακίνηση ήταν μια βαθιά αλλαγή θέσης, τόσο ακραία ώστε το σημείο συναρμολόγησης μπορεί να φθάσει σε άλλες δέσμες ενέργειας μέσα στην συνολική φωτεινή μάζα των ενεργειακών πεδίων. Η κάθε δέσμη ενέργειας αντιπροσωπεύει ένα εντελώς διαφορετικό σύμπαν το οποίο μπορεί να γίνει αντιληπτό. Αντίθετα, η μεταβολή ήταν μια μικρή κίνηση μέσα στην ζώνη των ενεργειακών πεδίων τα οποία αντιλαμβανόμαστε σαν τον κόσμο της καθημερινής ζωής. Συνέχισε λέγοντας ότι οι μάγοι θεώρησαν την άκαμπτη πρόθεση σαν τον καταλύτη που πυροδοτεί τις αμετάβλητες αποφάσεις τους, ή το αντίστροφο: ότι οι αμετάβλητες αποφάσεις τους ήταν ο καταλύτης που ωθούσε το σημείο συναρμολόγησής τους σε νέες θέσεις, οι οποίες με την σειρά τους προκαλούσαν άκαμπτη πρόθεση.
Κανένας δεν είχε πιο ισχυρές πεποιθήσεις από τους αρχαίους ενορατικούς και όμως ήταν αδύναμοι στον πυρήνα τους. Εσωτερική δύναμη σημαίνει μια αίσθηση αταραξίας, σχεδόν αδιαφορίας, ένα αίσθημα άνεσης, αλλά πάνω από όλα σημαίνει μια φυσική και βαθιά τάση για εξέταση, για κατανόηση. Οι νέοι ενορατικοί αποκαλούσαν όλα αυτά τα χαρακτηριστικά: σοβαρότητα. «Η πεποίθηση που έχουν οι νέοι μάγοι», συνέχισε, «είναι ότι μια άψογη ζωή από μόνη της οδηγεί αναπόφευκτα σε μια αίσθηση σοβαρότητας και αυτή με την σειρά της οδηγεί στην μετακίνηση του σημείου συναρμολόγησης».
«Σου είπα ότι το ναγουάλ είναι ο αγωγός του πνεύματος», συνέχισε ο δον Χουάν. «Αφού περνάει τα χρόνια του άψογα επαναπροσδιορίζοντας τον συνδετικό του κρίκο με την πρόθεση, και αφού έχει περισσότερη ενέργεια από τον μέσο άνθρωπο, μπορεί να αφήσει το πνεύμα να εκφραστεί μέσα από αυτόν. Έτσι, το πρώτο πράγμα που βιώνει ο μαθητής του μάγου είναι μια μετατόπιση στο επίπεδο της επίγνωσής του, μια μετατόπιση που προκαλείται απλώς από την παρουσία του ναγουάλ. Και αυτό που θέλω να ξέρεις είναι ότι στην πραγματικότητα δεν εμπλέκεται καμιά διαδικασία που κάνει το σημείο συναρμολόγησης να μετακινηθεί. Το πνεύμα αγγίζει τον μαθητή και το σημείο συναρμολόγησής του κινείται. Είναι ακριβώς τόσο απλό».
«Για έναν μάγο το πνεύμα είναι κάτι αφηρημένο απλώς επειδή το γνωρίζει δίχως λόγια ή ακόμα και δίχως σκέψεις. Είναι κάτι αφηρημένο επειδή δεν μπορεί να συλλάβει τι είναι το πνεύμα. Όμως ακόμα και δίχως την παραμικρή πιθανότητα ή επιθυμία να το κατανοήσει, ο μάγος χειρίζεται το πνεύμα. Το αναγνωρίζει, του γνέφει, το δελεάζει, εξοικειώνεται μαζί του και το εκφράζει με τις πράξεις του.
Για έναν ενορατικό το πιο λαμπερό μέρος του σημείου συναρμολόγησης κοιτάζει προς τα έξω, στην περίπτωση των θηλυκών και προς τα μέσα, στην περίπτωση των αρσενικών.
Η μετατόπιση και η σταθεροποίηση του σημείου συναρμολόγησης μπορεί να γίνει αντιληπτή κατά βούληση μέσω της σιδερένιας πειθαρχίας του μάγου. Οι μάγοι της παράδοσής μας πίστευαν ότι υπήρχαν τουλάχιστον εξακόσια σημεία μέσα στην φωτεινή σφαίρα που είμαστε, και όταν προσεγγίζονται κατά βούληση από το σημείο συναρμολόγησης το καθένα μας δίνει έναν εντελώς περιεκτικό κόσμο. Που σημαίνει ότι αν το σημείο συναρμολόγησής μας μετακινηθεί σε κάποιο από αυτά τα σημεία και παραμένει σταθερό εκεί, θα αντιληφθούμε έναν κόσμο που είναι τόσο περιεκτικός και πλήρης όσο και ο κόσμος της καθημερινής ζωής, αλλά παρόλα αυτά είναι ένας διαφορετικός κόσμος.
Το σύμπαν δεν έχει όρια και οι δυνατότητες που υπάρχουν στο σύμπαν γενικά είναι πράγματα αναρίθμητες. Γι’ αυτό μην πέφτεις θύμα του αξιώματος: πιστεύω μόνο ό,τι βλέπω, γιατί είναι το πιο ανόητο πράγμα που μπορεί να υποστηρίξει κανείς.
Πρέπει να ταξιδέψεις σκόπιμα μέσα στην σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης, αλλά ποτέ δεν θα μάθεις πώς γίνεται αυτό. Ας πούμε ότι το κάνει η εσωτερική σιωπή, ακολουθώντας ανεξήγητους δρόμους, δρόμους που δεν μπορούν να κατανοηθούν αλλά μόνο να ακολουθούν.
Εκείνο που μπορούμε να κάνουμε από την εσωτερική σιωπή είναι παρόμοιο με αυτό που γίνεται στο ονείρεμα όταν κανείς κοιμάται. Όμως, όταν ταξιδεύεις μέσα στην σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης δεν υπάρχει κανενός είδους διακοπή, ούτε γίνεται καμιά απολύτως προσπάθεια ελέγχου της προσοχής όσο βλέπεις το όνειρο. Το ταξίδι μέσα στην σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης συνεπάγεται άμεση ανταπόκριση. Υπάρχει μια καταλυτική αίσθηση του εδώ και τώρα. Κάποιοι ανόητοι μάγοι έδωσαν το όνομα ξύπνιο-ονείρεμα στην πράξη της άμεσης προσέγγισης στην σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης, κάνοντας ακόμα πιο γελοίο τον όρο ονείρεμα.
Όταν σκεφθεί κανείς ότι είχαν την [ζωντανή] ονειρική-φαντασία ότι πηγαίνουν σε μια πόλη της επιλογής τους, ενώ στην πραγματικότητα έχουν τοποθετήσει το σημείο συναρμολόγησής της σε μια συγκεκριμένη θέση πάνω στην σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης που επιτρέπει αυτό το ταξίδι. Τότε η σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης τους παρέχει ό,τι απαιτείται για την εκτέλεση αυτού του ταξιδιού. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως τρόπος να διαλέξεις κατά βούληση αυτό το μέρος. Οι μάγοι λένε ότι η εσωτερική σιωπή το επιλέγει αλάνθαστα.
Η επιλογή για τους πολεμιστές-ταξιδευτές δεν είναι στην πραγματικότητα μια πράξη επιλογής, αλλά μάλλον μια πράξη κομψής συγκατάθεσης στους δελεασμούς του απείρου.
Το άπειρο επιλέγει. Η τέχνη των πολεμιστών-ταξιδιωτών είναι να έχουν την ικανότητα να κινούνται με την παραμικρό υπαινιγμό, η τέχνη της συγκατάθεσης σε κάθε εντολή του απείρου. Γι αυτό ένας ταξιδευτής-πολεμιστής χρειάζεται γενναιότητα, δύναμη και πάνω από οτιδήποτε άλλο σοβαρότητα. Και τα τρία αυτά μαζί δίνουν σαν αποτέλεσμα, κομψότητα!»
Αυτο-αντανάκλαση
Είχα μια από εκείνες τις ασυνήθιστες στιγμές όπου καθετί σχετικά με τον κόσμο των μάγων είναι καθαρό σαν κρύσταλλο. Κατανοούσα τα πάντα. «Από την στιγμή που οι αλυσίδες μας θα κοπούν», συνέχισε ο δον Χουάν, «δεν περιοριζόμαστε πλέον από τις φροντίδες του καθημερινού κόσμου. Βρισκόμαστε ακόμα στον καθημερινό κόσμο, αλλά δεν ανήκουμε πλέον εκεί. Προκειμένου να ανήκουμε πρέπει να μοιραζόμαστε τις φροντίδες των ανθρώπων και δίχως τις αλυσίδες, δεν μπορούμε». Ο δον Χουάν είπε ότι το ναγουάλ Ελίας του είχε εξηγήσει ότι εκείνο που ξεχωρίζει τους φυσιολογικούς ανθρώπους είναι ότι μοιράζονται ένα μεταφορικό εγχειρίδιο: τις φροντίδες της αυτο-αντανάκλασης. Με αυτό το εγχειρίδιο κοβόμαστε και ματώνουμε και δουλειά της αλυσίδας της αυτο-αντανάκλασής μας είναι να μας δίνει το αίσθημα ότι ματώνουμε μαζί, ότι μοιραζόμαστε κάτι θαυμάσιο: την ανθρωπινότητά μας. Αν όμως το εξετάσουμε θα ανακαλύψουμε ότι ματώνουμε μόνοι μας, ότι δεν μοιραζόμαστε τίποτε, ότι το μόνο που κάνουμε είναι να παίζουμε με την εύχρηστη, απατηλή, ανθρωποποίητη αντανάκλασή μας. «Οι μάγοι δεν βρίσκονται πλέον στον κόσμο των καθημερινών υποθέσεων», συνέχισε ο δον Χουάν, «επειδή δεν είναι πλέον θύματα της αυτο-αντανάκλασής τους».
Συνεπώς μπορούμε με σιγουριά να πούμε ότι κάθε κίνηση του σημείου συναρμολόγησης μακριά από την συνηθισμένη θέση του οδηγεί σε μια κίνηση μακριά από την αυτο-αντανάκλαση και το επακόλουθό της: την αλαζονεία. Εξήγησε ότι οι μάγοι είχαν ξεσκεπάσει την αλαζονεία και είδαν ότι ήταν αυτο-οικτιρμός μασκαρεμένος σαν κάτι άλλο. «Σε δίδαξα κάθε είδους πράγματα για να παγιδεύσω την προσοχή σου», είπε. «Θα ορκιζόσουν, όμως, ότι το σημαντικό ήταν η διδασκαλία. Δεν ήταν. Ελάχιστη αξία έχει η καθοδήγηση. Οι μάγοι υποστηρίζουν ότι το μόνο που έχει σημασία είναι η μετακίνηση του σημείου συναρμολόγησης. Και εκείνη η στιγμή, όπως ξέρεις καλά, εξαρτάται από την αυξημένη ενέργεια και όχι από την καθοδήγηση». Εξήγησε ότι η συγκεκριμένη διαδοχή που είχε κατά νου απαιτούσε να έχεις επίγνωση ότι η αλαζονεία είναι η δύναμη που κρατάει σταθερό το σημείο συναρμολόγησης. Όταν η αλαζονεία παύει, η ενέργεια που απαιτεί δεν ξοδεύεται πλέον. Τότε η αυξημένη ενέργεια χρησιμεύει σαν εφαλτήριο που εκτοξεύει το σημείο συναρμολόγησης αυτομάτως και χωρίς προσχεδιασμό σε ένα ασύλληπτο ταξίδι. Από την στιγμή που το σημείο συναρμολόγησης μετακινηθεί, η ίδια η κίνηση συνεπάγεται κίνηση από την αυτο-αντανάκλαση και αυτό με την σειρά του εξασφαλίσει έναν καθαρό συνδετικό κρίκο με το πνεύμα. Σχολίασε ότι σε τελική ανάλυση η αλαζονεία είναι εξ αρχής εκείνη που αποσυνδέει τον άνθρωπο από το πνεύμα.
Ανέφερε ότι αυτό που έμοιαζε με αντίφαση ήταν στην πραγματικότητα οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Το ναγουάλ παρασύρει το σημείο συναρμολόγησης σε κίνηση βοηθώντας στην καταστροφή του καθρέφτη της αυτο-αντανάκλασης. Αλλά αυτό είναι το μόνο που μπορεί να κάνει το ναγουάλ. Ο πραγματικός υποκινητής είναι το πνεύμα, το αφηρημένο˙ κάτι που δεν μπορεί να γίνει ορατό ή αισθητό˙ κάτι που δεν φαίνεται να υπάρχει και όμως υπάρχει. Γι’ αυτόν τον λόγο οι μάγοι λένε ότι το σημείο συναρμολόγησης κινείται από μόνο του. Ή λένε ότι το κινεί το ναγουάλ. Στο ναγουάλ – όντας ο αγωγός του αφηρημένου – επιτρέπεται να το εκφράσει μέσω των πράξεών του… «Το ναγουάλ κινεί το σημείο συναρμολόγησης και όμως δεν είναι αυτό το ίδιο που κάνει την πραγματική κίνηση», είπε ο δον Χουάν. «Ή ίσως θα ήταν πιο σωστό να πούμε ότι το πνεύμα εκφράζεται σύμφωνα με την αψογοσύνη του ναγουάλ. Το πνεύμα μπορεί να κινήσει το σημείο συναρμολόγησης με την απλή παρουσία ενός άψογου ναγουάλ». Μου υπενθύμισε ότι μου είχε περιγράψει στο παρελθόν την ιδέα του σταματήματος του κόσμου. Είχε πει ότι το σταμάτημα του κόσμου ήταν τόσο αναγκαίο για τους μάγους όσο ήταν για εμένα το διάβασμα και το γράψιμο. Συνίστατο στην εισαγωγή ενός παράφωνου στοιχείου μέσα στην υφή της καθημερινής συμπεριφοράς με σκοπό το σταμάτημα της διαφορετικά ομαλής ροής των συνηθισμένων συμβάντων – συμβάντα τα οποία έχουν καταγραφεί στον νου μας από την λογική μας… «Οι μάγοι γνωρίζουν ότι όταν τα εργαλεία ενός συνηθισμένου ανθρώπου αποτύχουν, το άτομο είτε θα αυξήσει την εργαλειοθήκη του είτε ο κόσμος της αυτο-αντανάκλασής του θα καταρρεύσει. Το συνηθισμένο άτομο είναι πρόθυμο να ενσωματώσει καινούργια πράγματα στην εργαλειοθήκη του αν δεν έρχονται σε αντίθεση με την υποκείμενη τάξη της. Αλλά αν τα αντικείμενα έρχονται σε αντίθεση με αυτήν την τάξη, τότε ο νους του ατόμου καταρρέει. Η εργαλειοθήκη είναι ο νους. Οι μάγοι υπολογίζουν σε αυτό όταν προσπαθούν να σπάσουν τον καθρέφτη της αυτο-αντανάκλασης».
Ο πρώτος τρόπος για την καταστροφή της αλαζονείας είναι να κόβουμε ένα κεφάλι την φορά. Ο δεύτερος είναι να φθάσουμε σε εκείνη την μυστηριώδη κατάσταση που ονομάζεται τόπος του μη οίκτου, ο οποίος καταστρέφει την αλαζονεία οδηγώντας την βαθμιαία σε ασιτία και ο τρίτος τρόπος είναι να πληρώσουμε για τον στιγμιαίο αφανισμό του τέρατος με τα τρεις χιλιάδες κεφάλια με τον δικό μας συμβολικό θάνατο.
Θάνατος
«Ο ευεργέτης μου είπε ότι το εισιτήριο του μάγου για την ελευθερία ήταν ο θάνατός του», συνέχισε ο δον Χουάν. «Είπε ότι αυτός ο ίδιος είχε πληρώσει με την ζωή του για το εισιτήριο στην ελευθερία, όπως και κάθε άλλος στο σπιτικό του. Και ότι τώρα είμαστε ίσοι όντας και οι δυο νεκροί». «Είμαι και εγώ νεκρός, δον Χουάν;» ρώτησα. «Είσαι νεκρός», απάντησε. «Όμως, το μεγάλο κόλπο του μάγου είναι να έχει επίγνωση ότι είναι νεκρός. Το εισιτήριο για την αψογοσύνη πρέπει να τυλιχτεί μέσα στην επίγνωση. Οι μάγοι λένε ότι μέσα σε αυτό το περιτύλιγμα το εισιτήριό τους διατηρείται σε καλή κατάσταση».
«Χωρίς μια καθαρή θεώρηση του θανάτου δεν υπάρχει τάξη, ούτε σοβαρότητα ούτε ομορφιά. Οι μάγοι προσπαθούν να κερδίσουν αυτήν την ενόραση για να τους βοηθήσει να αντιληφθούν στο βαθύτερο δυνατό επίπεδο ότι δεν έχουν καμιά απολύτως σιγουριά ότι η ζωή τους θα συνεχίσει πέρα από αυτήν την στιγμή. Αυτή η κατανόηση χαρίζει στους μάγους το κουράγιο να είναι υπομονετικοί και όμως να δρουν, το θάρρος να συναινούν δίχως να είναι ανόητοι».
«Θα έλεγες, δον Χουάν, ότι ο θάνατος είναι ο μόνος αληθινός εχθρός που έχουμε;» ρώτησα μια στιγμή αργότερα. «Όχι», είπε με σιγουριά. «Ο θάνατος δεν είναι εχθρός, παρόλο που έτσι φαίνεται. Ο θάνατος δεν είναι ο καταστροφέας μας, παρόλο που έτσι νομίζουμε». «Τι είναι, λοιπόν, αν όχι καταστροφέας;» ρώτησα. «Οι μάγοι λένε ότι ο θάνατος είναι ο μόνος άξιος αντίπαλος που έχουμε», απάντησε. «Ο θάνατος είναι αυτός που μας προκαλεί. Έχουμε γεννηθεί για να δεχθούμε αυτήν την πρόκληση, είτε είμαστε απλοί άνθρωποι είτε μάγοι. Οι μάγοι το ξέρουν, οι απλοί άνθρωποι όχι». «Εγώ προσωπικά, δον Χουάν, θα έλεγα ότι η πρόκληση είναι η ζωή και όχι ο θάνατος». «Η ζωή είναι η διαδικασία μέσω της οποίας μας προκαλεί ο θάνατος», είπε. «Ο θάνατος είναι η ενεργός δύναμη. Η ζωή είναι η αρένα. Και σε αυτήν την αρένα υπάρχουν μόνο δυο αγωνιζόμενοι κάθε φορά: ο εαυτός μας και ο θάνατος». «Θα έλεγα, δον Χουάν, ότι εμείς τα ανθρώπινα όντα είμαστε αυτοί που προκαλούν». «Καθόλου», αντιγύρισε. «Είμαστε παθητικοί. Σκέψου το. Αν κινηθούμε, γίνεται μόνο όταν νιώθουμε την πίεση του θανάτου. Ο θάνατος θέτει τον ρυθμό για τις πράξεις και τα συναισθήματά μας και μας ωθεί αμείλικτα μέχρις ότου μας σπάει και κερδίζει τον αγώνα. Ή διαφορετικά, ανυψωνόμαστε πάνω από όλες τις πιθανότητες και νικάμε τον θάνατο. Οι μάγοι κατανικούν τον θάνατο και ο θάνατος αναγνωρίζει την ήττα και αφήνει τους μάγους ελεύθερους να φύγουν για να μην τους προκαλέσει ποτέ ξανά». «Αυτό σημαίνει ότι οι μάγοι γίνονται αθάνατοι;» «Όχι, δεν σημαίνει κάτι τέτοιο. Απλώς ο θάνατος παύει να τους προκαλεί. Αυτό είναι όλο». «Μα τι σημαίνει αυτό, δον Χουάν;» «Σημαίνει ότι η σκέψη έχει κάνει μια κολοτούμπα μέσα στο ασύλληπτο».
«Μια κολοτούμπα της σκέψης μέσα στο ασύλληπτο», εξήγησε με μια έκφραση παραίτησης, «είναι η κάθοδος του πνεύματος. Η πράξη της διάλυσης των αντιληπτικών μας φραγμών. Είναι η στιγμή κατά την οποία η αντίληψη του ανθρώπου φθάνει στα όριά της. Οι μάγοι ασκούν την τέχνη της αποστολής ιχνηλατών, πρωτοπόρων δρομέων για να διερευνήσουν τα αντιληπτικά όρια. Αυτός είναι άλλος ένας λόγος για τον οποίον μου αρέσουν τα ποιήματα. Μου αρέσουν σαν πρωτοπόροι δρομείς. Αλλά, όπως σου είπα προηγούμενα, οι ποιητές δεν γνωρίζουν, όπως ακριβώς και οι μάγοι, τι μπορούν να καταφέρουν αυτοί οι πρωτοπόροι δρομείς».
«Εδώ είναι που η ανοησία του συνηθισμένου ανθρώπου είναι πιο επικίνδυνη», συνέχισε. «Φοβάται την μαγεία. Τρέμει στην πιθανότητα της ελευθερίας. Και η ελευθερία βρίσκεται στα ακροδάχτυλά του. Και μπορεί να προσεγγιστεί τόσο εύκολα όσο εύκολα μπορεί να κινηθεί το σημείο συναρμολόγησης. Το τρίτο σημείο αναφοράς είναι η ελευθερία της αντίληψης, είναι πρόθεση, είναι πνεύμα, η κολοτούμπα της σκέψης μέσα στο θαυμαστό. Η πράξη του να φθάνεις πέρα από τα όρια και να αγγίζεις το ασύλληπτο».
Η Τέχνη της Καταδίωξης
Η τέχνη της καταδίωξης μπαίνει σε δράση όταν έχει μετακινηθεί το σημείο συναρμολόγησης. Η διατήρηση του σημείου συναρμολόγησης σταθερού σε μια νέα θέση εξασφαλίζει στους μάγους ότι αντιλαμβάνονται τον κάθε καινούργιο κόσμο στον οποίον εισέρχονται με απόλυτη πληρότητα, ακριβώς όπως και στον κόσμο των συνηθισμένων υποθέσεων. Για τους μάγους της δικής μας παράδοσης ο κόσμος της καθημερινής ζωής δεν είναι παρά μια πτυχή του συνολικού κόσμου που αποτελείται τουλάχιστον από εξακόσιες πτυχές.
Ξεκίνησε από μια παρατήρηση που έκαναν οι νέοι ενορατικοί, δηλαδή όταν οι πολεμιστές συμπεριφέρονται σταθερά με τρόπους στους οποίους δεν είναι συνηθισμένοι, οι αχρησιμοποίητες εκπορεύσεις μέσα στο κουκούλι τους αρχίζουν να λάμπουν. Και το σημείο συναρμολόγησής τους μετατοπίζεται με έναν ήπιο, αρμονικό και σχεδόν αδιόρατο τρόπο.
«Η ίδια η πρώτη αρχή της καταδίωξης είναι ότι ο πολεμιστής καταδιώκει τον εαυτό του» είπε. «Καταδιώκει τον εαυτό του αμείλικτα, έξυπνα, υπομονετικά και γρήγορα….» «Η αληθινή πρόκληση για εκείνους τους μάγους ενορατικούς», συνέχισε ο δον Χουάν, «ήταν να βρουν ένα σύστημα συμπεριφοράς που δεν ήταν μικροπρεπές ούτε καπριτσιόζικο, αλλά θα συνδύαζε την ηθική και την αίσθηση της ομορφιάς η οποία διαφοροποιεί τον μάγο από τους απλούς μαγγανευτές.
Θα πρέπει να θυμηθείς την πρώτη φορά που έλαμψαν τα μάτια σου», είπε, «επειδή εκείνη ήταν η πρώτη φορά που το σημείο συναρμολόγησης έφθασε στον τόπο του μη-οίκτου. Τότε σε καταλαμβάνει η σκληρότητα. Η σκληρότητα κάνει τα μάτια του μάγου να λάμψουν και εκείνη η λάμψη γνέφει στην πρόθεση. Κάθε σημείο στο οποίο κινείται το σημείο συναρμολόγησης υποδηλώνεται από μια ιδιαίτερη λάμψη στα μάτια. Αφού τα μάτια τους είναι η μνήμη τους, μπορούν να ανακαλέσουν την ανάμνηση κάθε σημείου ανακαλώντας την ιδιαίτερη λάμψη που συνδέεται με εκείνο το σημείο… Αλλά για να χρησιμοποιήσουν οι μάγοι την λάμψη των ματιών τους και να μετακινήσουν το σημείο συναρμολόγησης το δικό τους ή κάποιου άλλου, πρέπει να είναι αμείλικτοι. Δηλαδή, πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με εκείνη την ιδιαίτερη θέση του σημείου συναρμολόγησης που ονομάζεται τόπος του μη-οίκτου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για το ναγουάλ».
Ανασκόπηση
«Οι αρχαίοι μάγοι είδαν επίσης ότι ο Αετός είναι αυτός που τρώει αυτήν ακριβώς την εμπλουτισμένη επίγνωση αφού κάνει τα αισθανόμενα όντα να την εγκαταλείψουν κατά την στιγμή του θανάτου. Γι’ αυτόν θα ήταν πιο ακριβές να πούμε ότι υπάρχει μια δύναμη που ελκύει την συνείδησή μας, ακριβώς όπως ένας μαγνήτης ελκύει τα ρινίσματα σιδήρου. Την στιγμή του θανάτου όλη η ύπαρξή μας αποσυντίθεται κάτω από την έλξη μιας άπειρης δύναμης. Για τους αρχαίους μάγους το να πουν ότι ο λόγος της ύπαρξης είναι να αυξήσουμε την επίγνωση δεν ήταν θέμα πίστης ή επαγωγής. Το έβλεπαν.
Οι αρχαίοι μάγοι έβλεπαν ότι κατά την στιγμή του θανάτου η σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης ρουφούσε, θα λέγαμε, μέσω του σημείου συναρμολόγησης την επίγνωση των έμβιων όντων. Έβλεπαν επίσης ότι η σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης είχε – ας πούμε – μια στιγμή δισταγμού όταν ερχόταν αντιμέτωπη με μάγους που είχαν κάνει ανασκόπηση της ζωής τους. Χωρίς να το γνωρίζουν μερικοί την είχαν κάνει τόσο επιμελώς ώστε η σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης έπαιρνε την επίγνωσή τους με την μορφή των εμπειριών της ζωής τους, αλλά δεν άγγιζε την ζωτική τους δύναμη. Οι μάγοι είχαν ανακαλύψει μια τεράστια αλήθεια σχετικά με τις δυνάμεις του σύμπαντος: η σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης θέλει μόνο τις εμπειρίες της ζωής μας, όχι την ζωτική μας δύναμη».
«Ο μόνος τρόπος για να σκεφθείς καθαρά είναι μη σκεφθείς καθόλου!» Με δυνατή φωνή διαμαρτυρήθηκα για την ασάφεια των δηλώσεών του. Γέλασε και κορόιδεψε την παρόρμησή μου να υπερασπιστώ τον εαυτό μου. Ύστερα εξήγησε ξανά ότι για τον μάγο υπάρχουν δυο τρόποι σκέψης: ο ένας είναι ο συνηθισμένος καθημερινός τρόπος σκέψης που καθορίζεται από την φυσιολογική θέση του σημείου συναρμολόγησης. Είναι μια θολή σκέψη που δεν καλύπτει πραγματικά τις ανάγκες του και αφήνει μεγάλη σκοτεινιά στο κεφάλι του. Ο άλλος είναι η ακριβής σκέψη. Είναι λειτουργική, οικονομική και αφήνει ελάχιστα πράγματα δίχως εξήγηση. Ο δον Χουάν παρατήρησε ότι για να επικρατήσει αυτό το είδος σκέψης πρέπει το σημείο συναρμολόγησης να μετακινηθεί. Ή τουλάχιστον ο καθημερινός τρόπος σκέψης πρέπει να σταματήσει ώστε να επιτρέψει την μετακίνηση του σημείου συναρμολόγησης. Εξ αυτού και η προφανής αντίφαση, η οποία δεν είναι καθόλου αντίφαση. «Η ανασκόπηση δεν είναι ίδια με την ανάμνηση», συνέχισε. «Η ανάμνηση υπαγορεύεται από τον καθημερινό τρόπο σκέψης, ενώ η ανασκόπηση υπαγορεύεται από την κίνηση του σημείου συναρμολόγησης. Η ανασκόπηση της ζωής τους την οποία κάνουν οι μάγοι είναι το κλειδί για την μετακίνηση του σημείου συναρμολόγησής τους. Οι μάγοι ξεκινούν την ανασκόπησή τους σκεπτόμενοι, ενθυμούμενοι τις πιο σημαντικές πράξεις της ζωής τους. Από την απλή σκέψη σχετικά με αυτές προχωρούν στην πραγματική παρουσία στον τόπο του συμβάντος. Όταν μπορούν και το κάνουν αυτό – να βρίσκονται στον τόπο του συμβάντος – τότε έχουν μετατοπίσει με επιτυχία το σημείο συναρμολόγησης στην ακριβή θέση που ήταν όταν έλαβε χώρα το συμβάν. Η επαναφορά του συνολικού συμβάντος μέσω της μετακίνησης του σημείου συναρμολόγησης είναι γνωστή σαν ‘ανασκόπηση των μάγων’».
«Ο τελικός στόχος της σαμανιστικής γνώσης που μεταβιβάζουμε είναι η προετοιμασία για την αντιμετώπιση του καθοριστικού ταξιδιού: του ταξιδιού που πρέπει να κάνει κάθε ανθρώπινη ύπαρξη στο τέλος της ζωής της. Μέσω της μαθητείας και της απόφασής τους οι σαμάνοι είναι ικανοί να διατηρούν την ατομική επίγνωση και τον στόχο τους μετά τον θάνατο. Για αυτούς η ασαφής ιδεαλιστική κατάσταση την οποία οι σύγχρονοι άνθρωποι ονομάζουν ‘ζωή μετά θάνατον’ είναι μια συγκεκριμένη περιοχή πλήρως γεμάτη με τις πρακτικές υποθέσεις μιας διαφορετικής τάξης από τις πρακτικές υποθέσεις της καθημερινής ζωής, αλλά η οποία έχει ωστόσο μια παρόμοια λειτουργική πρακτικότητα. Η συλλογή των αξιομνημόνευτων συμβάντων της ζωής τους είναι για τους σαμάνους μια προετοιμασία για την είσοδό τους σε αυτήν την συγκεκριμένη περιοχή την οποία αποκαλούν ενεργό πλευρά του απείρου.
Κάθε πολεμιστής έχει το καθήκον να φτιάξει ένα άλμπουμ που αποκαλύπτει την προσωπικότητα του πολεμιστή, ένα άλμπουμ που επιμαρτυρεί τις περιστάσεις της ζωής του. Πάνω από όλα είναι σαν ένα άλμπουμ φωτογραφιών φτιαγμένων από αναμνήσεις, μια συλλογή αξιομνημόνευτων συμβάντων – αξιομνημόνευτων επειδή έχουν μια ιδιαίτερη σημασία για την ζωή του. Βαλμένα μέσα σε μια πλήρη διήγηση των διαφόρων συμβάντων που έχουν βαθιά σημασία για εσένα. Όχι κάθε συμβάντος που έχει βαθιά σημασία. Αλλά υπάρχουν κάποια λίγα, όμως, τα οποία θεωρώ πιθανό ότι άλλαξαν τα πράγματα για εσένα, ότι φώτισαν το μονοπάτι σου. Συνήθως τα συμβάντα που άλλαξαν το μονοπάτι μας είναι απρόσωπες υποθέσεις και όμως εξαιρετικά προσωπικές. Μην σκέφτεσαι αυτό το άλμπουμ με όρους συμβατικότητας, ή με όρους μιας ανόητης αναβίωσης των εμπειριών της ζωής σου.
Στην εποχή μου όχι μόνο δεν ήξερα πώς να διαλέξω, αλλά νόμιζα ότι δεν είχα εμπειρίες από τις οποίες να διαλέξω. Φαινόταν σαν να μην μου είχε συμβεί ποτέ τίποτε. Φυσικά, τα πάντα μου είχαν συμβεί, αλλά στην προσπάθειά μου να υπερασπιστώ την ιδέα μου για τον εαυτό μου, δεν είχα χρόνο ή διάθεση να παρατηρήσω τίποτε. Οι ιστορίες του άλμπουμ ενός πολεμιστή δεν είναι προσωπικές, ούτε βεβαιώσεις ότι εσύ είσαι το κέντρο των πάντων. Νιώθεις, δεν νιώθεις˙ αντιλαμβάνεσαι, δεν αντιλαμβάνεσαι. Όλες αυτές οι ιστορίες είναι απλώς εσύ. Τα αξιομνημόνευτα συμβάντα τα οποία αναζητάμε έχουν το σκοτεινό άγγιγμα του απρόσωπου. Αυτό το άγγιγμα τα εμποτίζει. Δεν ξέρω πώς αλλιώς να το εξηγήσω».
Η τέχνη του ονειρέματος
Ο δον Χουάν εξήγησε ότι το ονείρεμα, όπως και η καταδίωξη, ξεκίνησε από μια απλή παρατήρηση. Οι αρχαίοι ενορατικοί αντιλήφθηκαν ότι στα όνειρα το σημείο συναρμολόγησης μετατοπίζεται ελαφρώς προς την αριστερή πλευρά με έναν πολύ φυσικό τρόπο. Το σημείο αυτός πράγματι χαλαρώνει όταν ο άνθρωπος κοιμάται και κάθε είδους αχρησιμοποίητες εκπορεύσεις αρχίζουν να λάμπουν.
«Όπου μετακινείται το σημείο συναρμολόγησης στα όνειρα ονομάζεται ‘θέση ονειρέματος’», συνέχισε. «Οι αρχαίοι ενορατικοί έγιναν τόσο έμπειροι στην διατήρηση της θέσης ονειρέματος ώστε ήταν ικανοί ακόμα και να ξυπνούν ενώ το σημείο συναρμολόγησής τους ήταν αγκυροβολημένο εκεί…. Οι αρχαίοι ενορατικοί ονόμαζαν αυτήν την κατάσταση ‘σώμα ονειρέματος’, επειδή το έλεγχαν σε τέτοιον βαθμό ώστε να δημιουργούν προσωρινά ένα νέο σώμα κάθε φορά που ξυπνούσαν σε μια νέα θέση ονειρέματος».
Είπε ότι στην αρχή οι νέοι ενορατικοί δίσταζαν να χρησιμοποιήσουν το ονείρεμα. Πίστευαν ότι το ονείρεμα αντί να τους δυναμώνει, έκανε τους πολεμιστές αδύναμους, παράξενους. Οι αρχαίοι ενορατικοί ήταν όλοι τους έτσι. Προκειμένου να αντισταθμίσουν την αρνητική επίδραση του ονειρέματος, επειδή δεν είχαν καμιά άλλη επιλογή, οι νέοι ενορατικοί επινόησαν ένα περίπλοκο και πλούσιο σύστημα συμπεριφοράς που ονομάζεται δρόμος του πολεμιστή, ή μονοπάτι του πολεμιστή.
Ύστερα ο δον Χουάν περιέγραψε την διαδικασία για την απόκτηση ενός σώματος ονειρέματος. Το μόνο που απαιτείται είναι η αψογοσύνη, ενέργεια και αυτό ξεκινάει με μια απλή πράξη που πρέπει να είναι σκόπιμη, ακριβής και παρατεταμένη. Αν η πράξη αυτή επαναληφθεί για αρκετό καιρό αποκτάει κανείς ένα αίσθημα άκαμπτης πρόθεσης, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οτιδήποτε άλλο. Αν επιτευχθεί αυτό, ο δρόμος είναι ανοιχτός. Το ένα πράγμα θα οδηγήσει στο άλλο μέχρις ότου ο πολεμιστής αντιλαμβάνεται το πλήρες δυναμικό του. Η άκαμπτη πρόθεση οδηγεί στην εσωτερική σιωπή και η εσωτερική σιωπή οδηγεί στην εσωτερική δύναμη που χρειάζεται για να κάνει το σημείο συναρμολόγησης να μετατοπιστεί στα όνειρα στις κατάλληλες θέσεις.
Τώρα μπορούμε να μιλήσουμε λίγο πιο καθαρά για την εσωτερική σιωπή. Το ονείρεμα είναι η πράξη της αλλαγής του σημείου προσκόλλησης στην σκοτεινή θάλασσα της επίγνωσης. Αν την εξετάσεις με αυτόν τον τρόπο είναι μια πολύ απλή ιδέα και μια πολύ απλή μανούβρα. Απαιτούνται όλα όσα έχεις για να την αντιληφθείς, αλλά δεν είναι αδύνατον ούτε είναι κάτι που περιβάλλεται από μυστικιστικά νέφη.
«Το ονείρεμα είναι ένας όρος που αποδυναμώνει μια πολύ ισχυρή πράξη. Την κάνει να ακούγεται αυθαίρετη, δίνει την αίσθηση ότι είναι φαντασίωση, και αυτό είναι το μόνο που δεν είναι. Προσπάθησα κι εγώ να αλλάξω τον όρο, αλλά είναι υπερβολικά εδραιωμένος. Ίσως κάποια μέρα εσύ θα μπορέσεις να τον αλλάξεις, αν και όπως με καθετί άλλο στην μαγεία, φοβάμαι ότι την εποχή που θα μπορείς πραγματικά να το κάνεις, δεν θα δίνεις δεκάρα γι’ αυτό, επειδή δεν θα έχει πλέον καμιά σημαία πώς ονομάζεται.
Το ονείρεμα είναι μια τέχνη που ανακάλυψαν οι μάγοι του αρχαίου Μεξικού, μέσω της οποίας τα συνηθισμένα όνειρα μεταμορφώνονται σε πραγματικές είσοδοι σε άλλους κόσμους αντίληψης. Η ονειρική προσοχή είναι η ικανότητα να δίνεις ένα ιδιαίτερο είδος προσοχής, ή να βάζεις ένα ιδιαίτερο είδος επίγνωσης στα στοιχεία ενός συνηθισμένου ονείρου. Μην ξεκινάς σκόπιμα να έχεις ένα επιθυμητό όνειρο, αλλά εστίασε την προσοχή σου στα συστατικά οποιουδήποτε ονείρου παρουσιάζεται. Το σημείο συναρμολόγησης μετατοπίζεται με πολύ φυσικό τρόπο στην διάρκεια του ύπνου».
Είπε ότι οι αρχαίοι μάγοι αγκίστρωναν την τέχνη του ονειρέματος σε πέντε συνθήκες τις οποίες έβλεπαν στην ενεργειακή ροή των ανθρώπινων όντων. Πρώτον, είδαν ότι μόνο τα ενεργειακά νήματα που περνούν κατευθείαν μέσα από το σημείο συναρμολόγησης μπορούν να συγκεντρωθούν σε μια κατανοητή αντίληψη. Δεύτερον, είδαν ότι αν το σημείο συναρμολόγησης μετακινηθεί σε άλλη θέση, άσχετα από πόσο μικρή είναι η μετακίνηση, διαφορετικά και ασυνήθιστα ενεργειακά νήματα αρχίζουν να περνούν μέσα από αυτό, που γεννούν επίγνωση και επιφέρουν την συνένωση αυτών των ασυνήθιστων ενεργειακών πεδίων σε μια σταθερή, κατανοητή αντίληψη. Τρίτον, είδαν ότι στην διάρκεια των συνηθισμένων ονείρων το σημείο συναρμολόγησης μετακινείται εύκολα από μόνο του σε άλλη θέση στην επιφάνεια ή στο εσωτερικό του φωτεινού αυγού. Τέταρτον, είδαν ότι το σημείο συναρμολόγησης μπορεί να εξαναγκαστεί να κινηθεί σε θέσεις έξω από το φωτεινό αυγό, στα ενεργειακά νήματα του σύμπαντος γενικώς. Και πέμπτον, είδαν ότι μέσω πειθαρχίας είναι δυνατόν να καλλιεργήσεις και να εκτελέσεις, στην διάρκεια του ύπνου και των συνηθισμένων ονείρων, μια συστηματική μετατόπιση του σημείου συναρμολόγησης.
Ο δον Χουάν εξήγησε ότι υπάρχουν είσοδοι και έξοδοι στην ενεργειακή ροή του σύμπαντος και ότι, στην συγκεκριμένη περίπτωση του ονειρέματος, υπάρχουν επτά είσοδοι, που βιώνονται σαν εμπόδια, τα οποία οι μάγοι αποκαλούν επτά πύλες του ονειρέματος. «Η πρώτη πύλη είναι ένα κατώφλι το οποίο πρέπει να διασχίζουμε αποκτώντας επίγνωση μιας ιδιόμορφης αίσθησης πριν από τον βαθύ ύπνο».
«Είναι στόχος του ονειρέματος να σκοπεύσει το ενεργειακό σώμα;» ρώτησα, παίρνοντας ξαφνικά θάρρος από κάποια παράξενη λογική. «Ασφαλώς μπορεί κανείς να το εκφράσει έτσι», απάντησε. «Σε αυτό το ιδιαίτερο παράδειγμα, αφού μιλάμε για την πρώτη πύλη του ονειρέματος, στόχος του ονειρέματος είναι να σκοπεύσει ότι το ενεργειακό σου σώμα αποκτάει επίγνωση ότι σε παίρνει ο ύπνος. Μην προσπαθείς να αναγκάσεις τον εαυτό σου να έχει επίγνωση ότι αποκοιμιέσαι. Άφησε το ενεργειακό σου σώμα να το κάνει. Προτίθεμαι σημαίνει επιθυμώ χωρίς επιθυμία, κάνω χωρίς πράξη».
Μου είπε ότι οι ονειρευτές ρίχνουν γρήγορες, σκόπιμες ματιές σε καθετί που παρουσιάζεται στο όνειρο. Αν εστιάσουν την ονειρική προσοχή τους σε κάτι συγκεκριμένο, είναι μόνο σαν ένα σημείο αναχώρησης.
Είπε ότι ανάμεσα στα χιλιάδες αντικείμενα στα όνειρά μας υπάρχουν αληθινές ενεργειακές παρεμβολές, πράγματα τα οποία έχουν τοποθετηθεί στα όνειρά μας εξωτερικά από κάποια εξωγήινη δύναμη. Μαγεία είναι το να μπορέσουμε να τα βρούμε και να τα ακολουθήσουμε.
Και ονείρεμα είναι η τέχνη της κατεργασίας του ενεργειακού σώματος, να το κάνουμε εύκαμπτο και συνεκτικό εξασκώντας το βαθμιαία. «Μέσω του ονειρέματος συμπυκνώνουμε το ενεργειακό σώμα μέχρι να γίνει μια μονάδα ικανή για αντίληψη. Η αντίληψή του παρόλο που επηρεάζεται από τον φυσιολογικό τρόπο αντίληψης του καθημερινού κόσμου, είναι ωστόσο ανεξάρτητη. Έχει την δική της σφαίρα».
«Φθάνεις στην δεύτερη πύλη του ονειρέματος όταν ξυπνάς από ένα όνειρο σε ένα άλλο όνειρο. Μπορείς να έχεις όσα όνειρα θέλεις ή όσα μπορείς, αλλά πρέπει να έχεις επαρκή έλεγχο και να μην ξυπνάς στον κόσμου που ξέρουμε».
Εξήγησε υπομονετικά ότι κοιτάζοντας στα φύλλα θα πετύχαινα μια ελάχιστη μετατόπιση του σημείου συναρμολόγησής μου. Ύστερα, καλώντας την ονειρική προσοχή μου μέσω της παρατήρησης ενός μοναδικού φύλλου, θα μπορούσα να σταθεροποιήσω πραγματικά αυτήν την ελάχιστη μετατόπιση και η συνοχή μου θα με έκανε να αντιληφθώ με όρους της δεύτερης προσοχής. Πρόσθεσε γελώντας ότι η διαδικασία ήταν τόσο απλή ώστε ήταν αστεία. Αμέσως αντιλήφθηκα ότι είχα εισέλθει ξανά σε μια κατάσταση στην οποία μπορούσα να σκεφθώ με συνοχή, αλλά δεν μπορούσα να μιλήσω. Ο δον Χουάν μου είπε να μην ανησυχώ. Είπε ότι η ικανότητα της ομιλίας μας είναι εξαιρετικά αδύναμη και κρίσεις αφωνίας είναι συνηθισμένες μεταξύ των μάγων που προχωρούν πέρα από τα όρια της συνηθισμένης αντίληψης.
«Η αναζήτηση της ελευθερίας είναι το μόνο κίνητρο που γνωρίζω. Ελευθερία να πετάξεις μέσα σε εκείνο το άπειρο. Ελευθερία να διαλυθείς, να ανυψωθείς, να είσαι σαν την φλόγα ενός κεριού, η οποία παρά το ότι αντιπαλεύει με το φως εκατομμυρίων άστρων, παραμένει ανέπαφη, επειδή ποτέ δεν προσποιήθηκε ότι είναι κάτι περισσότερο από αυτό: ένα απλό κερί».
«Για το τέλειο ονείρεμα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να σταματήσεις τον εσωτερικό διάλογο», μου είπε κάποτε. «Για καλύτερα αποτελέσματα στο σταμάτημα, πιάσε στις παλάμες σου κρυστάλλους 2,3 έως 5 εκατοστά, ή μερικά λεία βότσαλα ποταμού. Λύγισε τα δάχτυλά σου ελαφρά και πίεσε τους κρυστάλλους ή τα βότσαλα». Το πιο σημαντικό στοιχείο των πληροφοριών για εμένα ήταν ότι η ονειρική προσοχή έρχεται από το πίσω μέρος του ουρανίσκου.
«Η τρίτη πύλη του ονειρέματος προσεγγίζεται όταν βρίσκεσαι σε ένα όνειρο, κοιτάζοντας κάποιον άλλον που κοιμάται. Και αυτός ο άλλος αποδεικνύεται ότι είσαι εσύ». «Στην τρίτη πύλη του ονειρέματος», συνέχισε, «αρχίζεις να συγχωνεύεις σκόπιμα την ονειρική πραγματικότητα με την πραγματικότητα του καθημερινού κόσμου. Αυτό είναι το άνοιγμα και οι μάγοι το αποκαλούν ολοκλήρωση του ενεργειακού σώματος».
«Να είσαι άψογος, στο έχω πει δεκάδες φορές. Το να είσαι άψογος σημαίνει να διακινδυνεύεις την ζωή σου προκειμένου να στηρίξεις τις αποφάσεις σου και ύστερα να κάνεις πολύ περισσότερα από όσα μπορείς προκειμένου να πραγματοποιήσεις αυτές τις αποφάσεις. Όταν δεν αποφασίζεις τίποτε, απλώς παίζεις ρουλέτα με την ζωή σου με έναν τυχαίο τρόπο».
«Έχεις ολοκληρώσει το άνοιγμα της τρίτης πύλης του ονειρέματος, κινώντας το ενεργειακό σου σώμα από μόνο του. Τώρα πρόκειται να εκτελέσεις το πραγματικό έργο: να δεις την ενέργεια με το ενεργειακό σώμα σου».
Ύστερα ο δον Χουάν μου έδωσε έναν άλλον ορισμό του ονειρέματος: μια διαδικασία με την οποία οι ονειρευτές ονειρεύονται καταστάσεις στις οποίες μπορούν να βρουν στοιχεία που γεννούν ενέργεια.
«Η ενέργεια που χρειάζεται για να μετακινήσει το σημείο συναρμολόγησης των μάγων προέρχεται από την περιοχή των ανόργανων όντων».
«΄Ένα ταξίδι, ένα ταξίδι που χρησιμοποιεί την επίγνωση σαν ένα στοιχείο του περιβάλλοντος», εξήγησε. «Στον κόσμο της καθημερινής ζωής το νερό είναι ένα στοιχείο του περιβάλλοντος που χρησιμοποιούμε για να ταξιδέψουμε. Φαντάσου η επίγνωση να είναι ένα παρόμοιο στοιχείο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ταξίδεμα. Μέσω της επίγνωσης ανιχνευτές από ολόκληρο το σύμπαν έρχονται σ’ εμάς και το αντίστροφο: μέσω της επίγνωσης οι μάγοι ταξιδεύουν στα άκρα του σύμπαντος».
Ο δον Χουάν εξήγησε ότι η χρήση της επίγνωσης σαν ένα ενεργητικό στοιχείο του περιβάλλοντός μας είναι η ουσία της μαγείας. Ότι με όρους πρακτικότητας η πορεία της μαγείας είναι: πρώτον, να ελευθερώσουμε την υπάρχουσα ενέργεια μέσα ακολουθώντας με αψογοσύνη το μονοπάτι των μάγων. Δεύτερον, να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την ενέργεια για να αναπτύξουμε το ενεργειακό σώμα μέσω του ονειρέματος και τρίτον, να χρησιμοποιήσουμε την επίγνωση σαν ένα στοιχείο του περιβάλλοντος προκειμένου να εισέλθουμε με το ενεργειακό σώμα και όλη την υλικότητά μας σε άλλους κόσμους.
Ο δον Χουάν εξήγησε ότι στην τέταρτη πύλη του ονειρέματος το ενεργειακό σώμα ταξιδεύει σε ειδικά, πραγματικά μέρη αυτού του κόσμου και ότι υπάρχουν τρεις τρόποι χρησιμοποίησης της τέταρτης πύλης: πρώτον, να ταξιδεύουμε σε συγκεκριμένα μέρη αυτού του κόσμου˙ δεύτερον, να ταξιδεύουμε σε συγκεκριμένα μέρη έξω από αυτόν τον κόσμο και τρίτον, να ταξιδεύουμε σε μέρη που υπάρχουν μόνο στην πρόθεση των άλλων. Ανέφερε ότι ο τελευταίος είναι ο πιο δύσκολος και επικίνδυνος από τους τρεις τρόπους και αποτελούσε κατά κύριο λόγο την προτίμηση των αρχαίων μάγων.