Ζ
| Ζεν |
| Ζωδιακός |
Το Ζεν είναι η ιαπωνική λέξη για την κινεζική λέξη Τσ’αν. Αυτή με την σειρά της είναι η κινεζική εκδοχή του σανσκριτικού όρου ντιάνα (dhyana), που αναφέρεται στην διαλογιστική ενατένιση όπου όλες οι δυαδικές διακρίσεις όπως εγώ/εσύ, υποκείμενο/αντικείμενο, και αλήθεια/πλάνη εξαλείφονται. Το Τσ’αν είναι μια σχολή του μαχαγιανικού βουδισμού που αναπτύχθηκε στην Κίνα κατά τον 6ο και 7ο αιώνα από την συνάντηση του μαχαγιανικού βουδισμού, τον οποίον εισήγαγε στην Κίνα ο Μποντιντάρμα, και του ταοϊσμού. Το Ζεν τονίζει την σπουδαιότητα της εμπειρία της φώτισης και διδάσκει την πρακτική του διαλογισμού σαν τον συντομότερο δρόμο για την αφύπνιση.
Η ουσιαστική φύση του Ζεν μπορεί να συνοψιστεί σε τέσσερις δηλώσεις: (i) είναι μια ειδική διαβίβαση έξω από διδασκαλία· (ii) δεν εξαρτάται από τις βουδιστικές γραφές· (iii) καταδείχνει την σπουδαιότητα του νου· (iv) αποκαλύπτει την αληθινή φύση του ανθρώπου και του παρέχει την δυνατότητα να γίνει Βούδας.
Σύμφωνα με έναν θρύλο η ειδική μεταβίβαση έξω από την διδασκαλία ξεκίνησε με την περίφημη σύναξη του Σακιαμούνι. Σε εκείνη την περίπτωση ένα μεγάλο πλήθος μαθητών είχε συγκεντρωθεί για να ακούσει την διδασκαλία του, αλλά αντί γι’ αυτό λέγεται ότι έπιασε ένα λουλούδι με το χέρι του και το έδειξε στην συνέλευση, χωρίς να μιλήσει καθόλου. Μόνο ένας από τους μαθητές του, ο Κασιάπα, αντιλήφθηκε το νόημα και χαμογέλασε - σαν αποτέλεσμα της χειρονομίας του Βούδα ξαφνικά βίωσε μια σημαντική αποκάλυψη και φώτιση και κατανόησε άμεσα την ουσία της διδασκαλίας του Βούδα. Με αυτό έλαβε χώρα η πρώτη διαβίβαση από νου σε νου.
Με την περισυλλογή των σκέψεων μπορεί κανείς να πετάξει και να γεννηθεί στον ουρανό.
- Σουρανγκάμα Σούτρα.
Λέγεται ότι αυτός ο τρόπος φώτισης πέρασε με μια αδιάσπαστη διαδοχική μεταβίβαση ως τον Μποντιντάρμα, ο οποίος έφερε τον βουδιστικό διαλογισμό από την Ινδία στην Κίνα. Αυτή η γραμμή διαδοχής αργότερα χωρίστηκε σε πέντε κλάδους ή σχολές του Ζεν: (α) Τσ’άο-ντογκ, Γιόν-μεν, Φα-γιέν, Γκουέι-γιάνγκ, Λιν-τζι και Χουάνγκ-λονγκ (στα ιαπωνικά, Σότο, Χόγκεν, Ίγκυο, Ριντζάι και Όρυο).
Ενώ το Τσ’αν στην Κίνα παρήκμασε μετά την δυναστεία των Σονγκ, στην Ιαπωνία ως Zεν άρχισε να ακμάζει εκ νέου. Ο Ντόγκεν, ο οποίος έφερε την παράδοση Σότο στην Ιαπωνία και ο Εϊσέι και άλλοι που έφεεραν την παράδοση Ριντζάι μαζί με μερικούς Κιινεζους δασκάλους οι οποίοι προσκλήθηκαν εκεί, ίδρυσαν την παράδοση του Ζεν στην Ιαπωνία στα μέσα του 17ου αιώνα.
Από εσωτερική άποψη το Ζεν δεν είναι θρησκεία, αλλά μάλλον μια παράδοση που είναι δύσκολο να οριστεί και να μεταδοθεί, όντας απαλλαγμένη από ονόματα, περιγραφές και έννοιες μπορεί μόνο να βιωθεί από το ίδιο το άτομο. Με αυτήν την έννοια το Ζεν δεν περιορίζεται σε κάποια θρησκεία, ούτε καν στον βουδισμού. Είναι η αρχέγονη τελειότητα όλων των υπάρξεων, που έχει καταδειχθεί από όλους τους μεγάλους μύστες. Δεν είναι μια μέθοδος που οδηγεί τους ανθρώπους που ζουν στην άγνοια στην επίτευξη του στόχου της απελευθέρωσης, αλλά είναι η άμεση έκφραση και πραγμάτωση της τελειότητας που είναι παρούσα σε κάθε αισθανόμενο ον και σε κάθε στιγμή.
Ο Ζωδιακός είναι μια ζώνη που εκτείνεται περίπου 9ο εκατέρωθεν της εκλειπτικής και τα Σημεία του Ζωδιακού (ή ζώδια) είναι τα δώδεκα ίσα τόξα στα οποία χωρίζεται η εκλειπτική. Κάθε ζώδιο είναι έτσι ένα τόξο τριάντα μοιρών. Η μοίρα στην οποία αρχίζει το καθένα από τα Σημεία, ονομάζεται ακμή του ζωδίου. Έτσι, το σημείο Ισημερίας στις 0ο του Κριού είναι και η ακμή του Κριού.. Τα δώδεκα Σημεία του ζωδιακού κύκλου είναι: Κριός, Ταύρος, Δίδυμοι, Καρκίνος, Λέων, Παρθένος, Ζυγός, Σκορπιός, Τοξότης, Αιγόκερως, Υδροχόος και Ιχθείς.
Η περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της δημιουργεί την ημέρα και την νύκτα. Η κλίση του άξονα γεννάει τις εποχές. Η Γη μπορεί να παρομοιαστεί με ένα τεράστιο γυροσκόπιο, δηλαδή είναι προσανατολισμένη σε μια συγκεκριμένη γωνία, παρόλο που διασχίζει το διάστημα στην τροχιά της γύρω από τον Ήλιο. Προς το παρόν ο Βόρειος Πόλος δείχνει τον Πολικό Αστέρα, αλλά δεν είναι πάντα έτσι, κυρίως επειδή ο άξονας της Γης περιστρέφεται και ταυτόχρονα ταλαντεύεται. Η περιφορά του άξονα της Γης παράγει μια αργή προς τα δυτικά μετακίνηση των σημείων της ισημερίας στην εκλειπτική. Αφού η ισημερία ορίζεται ως η στιγμή που η ημέρα είναι ακριβώς ίση με την νύκτα και ο ήλιος περνάει από τον ισημερινό κατά μήκος της εκλειπτικής, αυτό σημείο της ισημερίας (το 0ο Κριού) αρχικά θεωρούνταν ότι πάντα συμπίπτει με την έναρξη του αστερισμού του Κριού. Οι Αιγύπτιοι διαπίστωσαν ότι ο προσανατολισμός της Γης και του Ήλιου δεν ήταν αρκετά ταυτόσημος στην εαρινή ισημερία κάθε χρόνο και ανακάλυψαν μετά από πολλά χρόνια παρατήρησης ότι αυτό το σημείο μετακινείτο προς τα πίσω μέσω του ζωδιακού κύκλου σε σχέση με τους αστερισμούς. Η πλήρης επαναφορά στο ίδιο σημείο του ζωδιακού κύκλου διαρκεί περίπου 225.000 χρόνια - ένα πλατωνικό έτος. Καθώς η εαρινή ισημερία μετακινείται δεξιόστροφα μέσα από τα δώδεκα ζώδια, το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να διασχίσει κάθε ζώδιο είναι περίπου 2.120 χρόνια - ένας πλατωνικός μήνας.
Οι περισσότεροι επιστήμονες δεν συνειδητοποιούν ότι για τους αστρολόγους υπάρχουν δύο Ζωδιακοί. Ο πρώτος αποκαλείται Αστρικός Ζωδιακός ή Sidereal Zodiac (sidus, στα Λατινικά σημαίνει άστρο). Αυτός ο Ζωδιακός απαρτίζεται από τους ορατούς απλανείς αστέρες και γι’ αυτό λέμε ότι είναι ο Ζωδιακός των 12 αστερισμών. Ο δεύτερος Ζωδιακός ονομάζεται Τροπικός Ζωδιακός και σχηματίζεται από την προφανή διαδρομή του Ήλιου, ή της εκλειπτικής. Αυτό ο Ζωδιακός είναι φανταστικός και ως εκ τούτου, αόρατος και διαιρείται σε 360 μοίρες με δώδεκα σημεία 30 μοιρών το καθένα, που ονομάζονται επίσης Κριός, Ταύρος και ούτω καθεξής.
Στην αστρολογία τα 12 ζώδια του Ζωδιακού διαιρούνται με πολλούς τρόπους. Πρώτον, έχουμε τα θετικά (αρσενικά) και τα αρνητικά (θηλυκά). Τα θετικά σχετίζονται με το Εκδηλωμένο και τα αρνητικά με το Ανεκδήλωτο και ο Ήλιος είναι η αρχή που εξουσιάζει στο πρώτο, ενώ η Σελήνη εξουσιάζει στο δεύτερο. Έχουμε επίσης την διαίρεση σε τρεις ιδιότητες και σε τέσσερεις τριπλότητες. Οι τρεις ιδιότητες είναι: Θεμελιώδη (Κριός, Καρκίνος, Ζυγός, Αιγόκερως), Σταθερά (Ταύρος, Λέων, Σκορπιός, Υδροχόος) και Μεταβλητά (Δίδυμοι, Παρθένος, Τοξότης και Ιχθείς). Οι τρεις ιδιότητες αντιπροσωπεύουν ό,τι είναι γνωστό στους Ινδουιστές σαν ράτζας (δραστηριότητα), τάμας (αδράνεια) και σαττβά (ρυθμός). Οι τέσσερεις τριπλότητες είναι: Πύρινα (Κριός, Λέων, Τοξότης), Υδάτινα (Καρκίνος, Σκορπιός, Ιχθείς), Αέρινα (Δίδυμοι, Ζυγός, Υδροχόος) και Γήινα (Ταύρος, Παρθένος και ο Αιγόκερως).
Στην ιατρική αστρολογία τα ζώδια εξουσιάζουν τα διάφορα μέρη του σώματος ως ακολούθως: Κριός, το κεφάλι και το πρόσωπο· Ταύρος, τον λαιμό και τα αυτιά· Δίδυμοι, τα χέρια, τους ώμους και τους πνεύμονες· Καρκίνος τους μαστούς και το στομάχι· Λέων, την καρδιά και την πλάτη· Παρθένος, τα έντερα, το συκώτι και το πάγκρεας· Ζυγός, την βουβωνική χώρα και τα νεφρά· Σκορπιός, τα γεννητικά όργανα· Τοξότης, τους μηρούς· Αιγόκερως, τα γόνατα· Υδροχόος τους αστραγάλους· Ιχθείς, τα πέλματα.
Δεδομένου ότι κάθε άτομο έχει κατά την ώρα της γέννησής του τον Ήλιο σε ένα από αυτά τα δώδεκα τμήματα του ζωδιακού κύκλου, οι άνθρωποι κατατάσσονται σύμφωνα με τα ζώδια σε δώδεκα κατηγορίες ή τάξεις. Καθεμιά από αυτές τις τάξεις δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε μια σειρά εμπεριών που καθορίζεται από το ετήσιο «ταξίδι» του Ήλιου. Η ιδέα είναι ότι κάθε άνθρωπος βρίσκεται σε κάποιο ειδικό σημείο σε αυτό το «ταξίδι», που του παρέχει την πληρέστερη ευκαιρία για να χρησιμοποιήσει τα ταλέντα του.