Η Σημασία της Ελληνικής Μυθολογίας

  • Print

 Είμαστε όλοι μας Αθηναίοι κατά μία έννοια, γιατί οι ιδέες της αρχαίας Ελλάδας έχουν εμποτίσει όλη την κουλτούρα μας. 

- J. E. Zimmerman, Dictionary of Classical Mythology.

Η ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία όχι μόνο πρόσφερε έμπνευση, άσκησε επιρροή και αποτέλεσε το υλικό για πολλά αριστουργήματα ποίησης, πεζογραφίας, γλυπτικής και ζωγραφικής, αλλά επίσης οι ιστορίες της είναι ενδιαφέρουσες και διασκεδαστικές από μόνες τους, για να μην πούμε τίποτα για το ότι αποτέλεσαν την πηγή των κλασσικών υπαινιγμών που εμφανίζονται συνεχώς σε εκδοτικά σημειώματα, σε εισαγωγές, σε ομιλίες, σε διαλέξεις, σε διαφημήσεις και σε συζητήσεις.


Οι επιστήμες βρήκαν στην μυθολογία ένα πραγματικό θησαυροφυλάκιο όσον αφορά την ανεύρεση ονομάτων για ζώα, φυτά, αστερισμούς, πλανήτες κ.λπ. - και πιο πρόσφατα στην δική μας εποχή - για πυραύλους και διαστημόπλοια, όπως τα Gemini (Δίδυμοι), Apollo (Απόλλων), Mercury (Ερμής) και Zeus (Δίας). Οι αρχαίοι μύθοι υπήρξαν επίσης πηγή έμπνευσης για σχεδιαστές, ζωγράφους, ποιητές, χαράκτες και διάφορους άλλους τεχνίτες.


Μια γνώση της κλασικής μυθολογίας είναι απαραίτητη για να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε μεγάλο μέρος της φιλολογίας, της γλυπτικής και της ζωγραφικής τόσο των αρχαίων όσο και των σύγχρονων δημιουργών. Αν δεν γνωρίζουμε τις θαυμαστές ιστορίες των θεοτήτων και των ηρώων των αρχαίων, η σπουδαία λογοτεχνία και η τέχνη τους καθώς και πολλά από τα μεταγενέστερα έργα θα παραμένουν ακατανόητα. Μέσα στους αιώνες αμέτρητοι συγγραφείς, από τον Σόσερ, τον Σαίξπηρ, τον Μίλτον και έπειτα, αλλά και χιλιάδες άλλοι συγγραφείς έχουν ξαναδιηγηθεί τις παλιές ιστορίες ή τις χρησιμοποίησαν σαν σημείο αφετηρίας για νέες ερμηνείες με όρους σύγχρονων προβλημάτων και ψυχολογίας. Συχνά οι σύγχρονοι συγγραφείς χρησιμοποιούν τους παλιούς μύθους σαν σύμβολα, αν και αλλάζουν την αρχική ιστορία τόσο πολύ, ώστε δεν αναγνωρίζεται πλέον παρά μόνο από τον αληθινά ευφυή αναγνώστη. Ένας ενημερωμένος αναγνώστης της σύγχρονης αγγλικής ή αμερικανικής λογοτεχνίας και ποίησης, ή ένας προσεκτικός παρατηρητής της Αναγεννησιακής ή της σύγχρονης γλυπτικής και ζωγραφικής πρέπει να είναι εξοικειωμένος σχεδόν εξίσου με την μυθολογία όσο και με τον κόσμο της φύσης και του ανθρώπου.


Οι Έλληνες βάσισαν την φιλολογία τους καθώς και την γλυπτική και την ζωγραφική τους στην μυθολογία περισσότερο από κάθε άλλη πηγή και οι Ρωμαίοι, έχοντας ελάχιστη δική τους μυθολογία, χρησιμοποίησαν το υλικό από την Ελλάδα και άλλαξαν τα ονόματα σε ρωμαϊκή μορφή, όπως τον Δία σε Τζούπιτερ (Jupiter), την Ήρα σε Τζούνο (Juno), το Αθηνά σε Μινέρβα (Minerva), την Αφροδίτη σε Βένους (Venus) κ.λπ.


Ένας Άγγλος μελετητής, ο Χ. Α. Γκέρμπερ έγραψε: "Η σημασία της κλασσικής μυθολογίας από εκπαιδευτική σκοπιά ποτέ δεν ήταν περισσότερο αναγνωρισμένη από ό,τι σήμερα". Ο Χουίτμαν είπε, "Σπουδαίοι είναι οι μύθοι". Ο Τζον Κέιτς γνώριζε την μυθολογία σχεδόν από μνήμης και αφού διάβασε την μετάφραση των έργων του Ομήρου που είχε κάνει ο Τσάπμαν, έγραψε: "Πολύ έχω ταξιδέψει στις περιοχές του χρυσού και πολλά χρυσά αγάλματα και βασίλεια είδα".


Για τον αναγνώστη του εικοστού πρώτου αιώνα, υπάρχει ακόμα πολύς χρυσός σε αυτές τις ιστορίες. Όπως ο Οδυσσέας στις εντυπωσιακές συναντήσεις του με θεούς και ανθρώπους καθώς επέστρεφε στην πατρίδα του την Ιθάκη από την Τροία, έτσι και εμείς μπορούμε να μάθουμε πολλά από αυτές τις ιστορίες των αρχαίων θεών και των Ελλήνων και Ρωμαίων ηρώων, τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν ακόμα στην ζωή μας.