Ταοϊσμός, η ατραπός των αρχαίων σοφών
Το Τάο που μπορεί να εκφραστεί δεν είναι το αιώνιο Τάο. -Lao Tzu.
Ο Ταοϊσμός, που στην Κίνα είναι γνωστός σαν Tao Chiao ή η "Διδασκαλία του Δρόμου", είναι μια πνευματική παράδοση που ιδρύθηκε από τον Κινέζο σοφόα Λάο Τσε γύρω στο 600 π.Χ., αν και φαίνεται ότι υπήρχε και πριν από την εποχή του Λάο Τσε. Το Τάο είναι η δίχως όνομα, υπερβατική πραγματικότητα. Είναι ουσιαστικά ταυτόσημο με το Άπόλυτο, αλλά στην κυριολεξία Τάο σημαίνει "Δρόμος".
"Τάο είναι το μονοπάτι που ανοίγει κανείς μόνος του και καθώς προχωράει, τα ίχνη του μονοπατιού σβήνονται πίσω του".
Παρόμοια με σχετικούς όρους άλλων διδασκαλιών και παραδόσεων, όπως Ντάρμα στον βουδισμό ή Μπράχμαν στον ινδουισμό, το Τάο είναι ανώνυμο αλλά υπερβαίνει και περιλαμβάνει όλες τις ιδέες σχετικά με αυτό. Το Τάο έχει αρκετά νοηματικά επίπεδα. Το πρώτο και πιο βαθύ είναι ότι το Τάο είναι το Υπερβατικό Απόλυτο. Το δεύτερο επίπεδο είναι ότι το Τάο είναι έμφυτο στο σύμπαν, μια ενεργός δύναμη που εκφράζει την εξέλιξη, ή την αρχή της ζωής. τέλος, Τάο σημαίνει επίσης τον "δρόμο της ζωής", τον "τρόπο που ζούμε", τις διδασκαλίες και τις μεθόδους μέσω των οποίων εναρμονίζει κανείς την κατανόηση και την ενέργειά του με το συμπαντικό Τάο. Συνεπώς με τον όρο Τάο εκφράζεται επίσης η ιδέα της υπερβατικής πραγματικότητας και η ατραπός της αρμονίας και της αφύπνισης. Σύμφωνα με τον Ταοϊσμό κάθε ανθρώπινη ύπαρξη είναι μια αντανάκλαση ολόκληρου του σύμπαντος - ένας μικρόκοσμος μέσα στον μακρόκοσμο. Τόσο το σύμπαν όσο και τα όντα που ενοικούν σ' αυτό υπόκεινται στον ίδιο θείο νόμο, τον Νόμο του Τάο. Ζώντας σύμφωνα με το Τάο ζει κανείς σε αρμονία με την Φύση.
Λονγκού Σαν, η έδρα των Ταοϊστών Ζενγκί, στο Τζιανξί της Κίνας.
Οι βασικές πηγές του ταοϊσμού είναι τα βιβλία Τάο Τε Τζινγκ και Τσουανγκ Τζε. Το Τάο Τε Τζινγκ θεωρείται το πιο σημαντικό από τα ταοϊστικά κείμενα. Πρόκειται για ένα συνοπτικό κείμενο που αναφέρει τις βασικές δοξασίες και αρχές του Ταοϊσμού. Σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη παράδοση ο Λάο Τσε το έγραψε πριν φύγει από την Κίνα για να πάει στο Θιβέτ. Ο Γιν Χι, ένας φύλακας των συνόρων που αντιλήφθηκε την σοφία του Λάο Τσε τον παρακάλεσε να μην φύγει χωρίς να μεταβιβάσει την σοφία του. Πρόκειται για ένα βασικό κείμενο που αποτελεί το θεμέλιο των ταοϊστικών αντιλήψεων το οποίο θεωρείται ότι γράφτηκε κατά την διάρκεια του 6ου αιώνα περίπου π.Χ. Το κείμενο Τζουάνγκ Τσε αποδίδεται παραδοσιακά στον Κινέζο σοφό Τζουάνγκ Τσε (399-286 π.Χ.) και περιέχει πεζά κείμενα, ποιήματα, ιστορίες και συζητήσεις.
Ο Ταοϊσμός συνδέθηκε με την μετέπειτα βουδιστική σχολή του Ζεν εξαιτίας της έμφασης που έδινε στην αταραξία, στην φυσικότητα στην φώτιση και ειδικά στην δοξασία του γου-γουέι (wu-wei, μη-δράση). Η επιρροή του Ταοϊσμού υπήρξε τόσο βαθιά ώστε είναι δύσκολο να βρει κανείς μια όλη του κινέζικου πολιτισμού που να μην έχει επηρεαστεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από αυτόν. Η θρησκεία, η πολιτική, η ιατρική, η ψυχολογία, η αλχημεία, η αστρολογία, η τέχνη, η μουσική, η φιλολογία, το Φενγκ Σούι και οι πολεμικές τέχνες - παντού βρίσκουμε την χαρακτηριστική σφραγίδαα των διδασκαλιών του Ταοϊσμού.
